Dobrze zasłużył się Polsce
Profesor Arkadiusz Wagner został uhonorowany
Z dużym opóźnieniem, ale z tym większą radością reagujemy na wiadomość o uhonorowaniu profesora Arkadiusza Wagnera odznaką „Zasłużony dla Kultury Polskiej”. Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego nadał Profesorowi tę odznakę 1 marca 2024 roku za zasługi w ratowaniu bezcennego XV-wiecznego pergaminowego rękopisu „Epistola de laudibus augustae bibliothecae atque libri quatuor versibus scripti eodem argumento ad serenissimum Mathiam Corvinum Panoniae regem”, który od XVI wieku znajduje się w Toruniu i stanowi własność Książnicy Kopernikańskiej. Rękopis znany jest w świecie pod nazwą Naldius (od imienia autora Naldusa Naldiusa z Florencji) oraz Kodeks Korwina (od króla Węgier Macieja Korwina założyciela słynnej biblioteki, którą Naldius w swym dziele opisał). Zagrożenie dla manuskryptu pojawiło się niespodziewanie w dniu 2 lutego 2022 roku, kiedy do Sejmu wpłynął projekt ustawy przygotowany przez posłów PiS. Celem tej ustawy miało być wywłaszczenie (za odszkodowaniem) Książnicy Kopernikańskiej z tego bezcennego manuskryptu Sprawa ta wzbudziła ogromne oburzenie nie tylko w Toruniu i województwie kujawsko-pomorskim, ale w całym kraju, a nawet poza granicami Polski. Efektem były liczne protesty środowiskowe Profesor Arkadiusz Wagner czynnie włączył się w ratowanie dla Polski tego bezcennego skarbu. Wygłosił wiele wykładów i prelekcji, w których przekonywał z jak unikalnym i znakomitym dziełem mamy do czynienia. Szerokim echem odbiło się Jego eksperckie wystąpienie przed komisją sejmową w dniu 22 lutego 2022 r. Wtedy po raz pierwszy powiało optymizmem i pojawiła się nadzieja na uratowanie manuskryptu przed przekazaniem go Węgrom. Dziękujemy Panu Profesorowi za podjęty trud i przyczynienie się do uratowania Kodeksu Korwina dla Polski oraz gratulujemy otrzymanego od Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego honorowego odznaczenia. Więcej można przeczytać tutaj: https://kujawy-pomorze.info/artykuly/resort-kultury-honoruje-prof-arkadiusza-wagnera-z-umk-za-zaslugi-w-ratowaniu-kodeksu Elżbieta Wykrzykowska
|
Wielkanoc
Szanowni Komilitoni,
|
 |
30 stycznia 2024 roku setne urodziny obchodziła nasza komilitonka dr Karola Ciesielska. Urodziła się w Rożnie koło Aleksandrowa Kujawskiego, ale jeszcze przed II wojną światową zamieszkała wraz z rodziną w Toruniu. W roku 1952 ukończyła historię na UMK, a w roku 1970 obroniła pracę doktorską. Całe życie zawodowe związała z toruńskim archiwum państwowym. Pracowała także na Wydziale Historycznym UMK. Jej zainteresowania historyczne obejmowały przede wszystkim Toruń i najbliższy region. Opublikowała wiele monografii i artykułów o historii Torunia (w tym Podgórza, który w badaniach historycznych był niedoceniany). Wiele starań poświęciła na ustalenie listy ofiar wybuchu w dniu 24 stycznia 1945 r. na Podgórzu. Przez wiele lat pełniła funkcję prezesa Towarzystwa Miłośników Torunia. Dopóki zdrowie i siły na to pozwalały, aktywnie uczestniczyła w zebraniach Towarzystwa Bibliofilów im. J. Lelewela. Z okazji urodzin życzymy Jubilatce dużo zdrowia. Elżbieta Wyrzykowska |
110. rocznica urodzin Zygfryda Gardzielewskiego
21 stycznia 2024 minęła 110. rocznica urodzin Zygfryda Gardzielewskiego. Był on wybitnym artystą książki – typografem, który całe swoje życie związał z Toruniem. Od 1945 roku był członkiem naszego Towarzystwa. W roku 1983 Lubelskie Towarzystwo Miłośników Książki w uznaniu jego wybitnej w skali kraju działalności bibliofilskiej nadało mu Order Białego Kruka ze Słonecznikiem (Signum Albi Corvi cum Heliantho). Honorowe członkostwo macierzystego towarzystwa nadaliśmy mu w roku 1990.
Największym i niezapomnianym dziełem Zygfryda Gardzielewskiego jest Antykwa Toruńska, którą zaprojektował w roku 1956, a pierwszy druk został złożony ręcznie w roku 1958. Czcionka została odlana po raz pierwszy w roku 1960 w Odlewni Czcionek Grafmasz w Warszawie, a obecnie dostępna jest także w postaci fontu komputerowego.
Sławę wśród miłośników książek przyniosły Zygfrydowi Gardzielewskiemu opracowane graficznie przez niego książki i katalogi. Ich lista zawiera niemal 700 pozycji. Stworzył kilkadziesiąt plakatów i niezliczoną liczbę druków okolicznościowych.
O wiele mniej znane są ekslibrisy wykonane przez Zygfryda Gardzielewskiego. Dlatego dobrze się stało, że nasz komiliton Aleksander Kotlewski podjął się trudu ich zebrania i opracowania. Pod koniec 2023 roku ukazała się nakładem autora, ale pod auspicjami Towarzystwa Bibliofilów im. Joachima Lelewela w Toruniu publikacja: „O ekslibrisach Zygfryda Gardzielewskiego”. Aleksandrowi Kotlewskiemu udało się dotrzeć do 16 ekslibrisów. 13 z nich zostało wykonanych dla osób fizycznych (w tym dla członków rodziny Zygfryda Gardzielewskiego), a 3 dla instytucji (Książnica Miejska w Toruniu, Dom Książki w Bydgoszczy, Towarzystwo Naukowe w Toruniu). Autor prezentuje reprodukcje ekslibrisów i przybliża sylwetki wszystkich tych osób, dla których zostały one stworzone.
Prawdopodobnie Zygfryd Gardzielewski wykonał około 25 ekslibrisów. Miejmy nadzieję, że ta najnowsza publikacja (A. Kotlewski pisze, że jest to zarazem jego ostatni druk i że jego przygoda z drukarstwem artystycznym jest zakończona) popularyzująca piękne ekslibrisy będzie szansą na odnalezienie tych, do których Aleksandrowi Kotlewskiemu nie udało dotrzeć.
Elżbieta Wyrzykowska
